Sąd polubowny w amerykańskim stylu
13-11-2014
W ostatnim czasie coraz głośniej robi się wokół projektu realizowanego przez Unię Deweloperów Nieruchomości Komercyjnych mającego na celu utworzenie Sądu Arbitrażowego, który będzie rozpatrywał spory wynikające ze stosunku najmu w galeriach handlowych.
Pomimo znacznej liczby sądów polubownych działających w Polsce, Sąd Arbitrażowy przy Unii Deweloperów Nieruchomości Komercyjnych będzie projektem nowatorskim, opartym na amerykańskim, sprawdzonym już modelu sądownictwa polubownego.
Ideą przyświecającą Unii Deweloperów Nieruchomości Komercyjnych jest wprowadzenie praktyki, aby spory powstałe pomiędzy galerią handlową a najemcą rozpatrywane były przez tworzony Sąd Arbitrażowy przy UDNK. Stosowna klauzula arbitrażowa będzie stałym elementem w zawieranych umowach najmu. Dzięki temu, na wypadek powstania sporu pomiędzy stronami, sprawa zostanie przekazana do Sądu Arbitrażowego przy UDNK. Pozwoli to na uniknięcie prowadzenia długoletnich i kosztownych spraw przed sądami powszechnymi.
Pomysł utworzenia Sądu Arbitrażowego przy Unii Deweloperów Nieruchomości Komercyjnych ma amerykańskie korzenie. Otóż właśnie w Stanach Zjednoczonych od lat funkcjonuje American Arbitration Association (AAA), stowarzyszenie promujące i organizujące alternatywne rozwiązywanie sporów, w tym na gruncie stosunku najmu, jako części tzw. commercial arbitration. Rolą tego stowarzyszenia jest administrowanie sporów począwszy od wniesienia sprawy aż do wydania wyroku. W 1996 r. American Arbitration Association utworzyło międzynarodowy sąd arbitrażowy pod nazwą International Centre for Dispute Resolution (ICDR) do rozpatrywania spraw zgłoszonych do stowarzyszenia. Sądy Polubowne w USA mają charakter branżowy. W tego typu sądach nie ma potrzeby słuchać świadków czy stron. Profesjonalny charakter takiego sądu determinuje formalny charakter postępowania – arbitrzy profesjonaliści wiedzą, jakie dokumenty przeanalizować, by przyznać rację jednej, lub drugiej stronie sporu.
Unia Deweloperów Nieruchomości Komercyjnych na wzór American Arbitration Association i jego International Centre for Dispute Resolution zakłada Sąd Arbitrażowy przy UDNK, który będzie czerpał z doświadczeń swojego amerykańskiego odpowiednika. UDNK zapewni obsługę administracyjną spraw, zaś rozstrzyganie sporów będzie leżało w gestii Sądu Arbitrażowego, do którego również będzie można wnosić sprawy drogą internetową.